Thursday 17 January 2008

(Απ)αισιοδοξία



"ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΗΛΙΟ
Οι αισιόδοξοι βλέπουν την καλή πλευρά κάθε κατάστασης, και η σοφία αυτής της προσέγγισης αποδεικνύεται από το αποτέλεσμα. Έχει αποδειχτεί ότι οι αισιόδοξοι έχουν ισχυρότερο ανοσοποιητικό σύστημα από τους απαισιόδοξους και έτσι είναι πιο υγιείς. Αλλά και στο επίπεδο της κοινής λογικής, είναι φανερό ότι μόνο όσοι στρέφουν προς τον ήλιο απολαμβάνουν τα ηλιόλουστα τοπία.”

Από το βιβλίο 1000 & 1 Σταγόνες Σοφίας



Άραγε γινόμαστε πιο δυνατοί με τις δυσκολίες;


Δεν ξέρω, εγώ ποτέ δεν κατάλαβα τα ό,τι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό ή το κάθε εμπόδιο για καλό ή το κανένας δεν υπέφερε για πάντα στα χαμένα ή το ρόδα είναι θα γυρίσει, σκεπτόμενος ορθολογιστικά αδυνατώ να τα καταλάβω. Όχι, κάτσε να το συζητήσουμε, γιατί να πιστέψω στα τεχνάσματα αυτά και να αποκαλώ τον εαυτό μου αισιόδοξο όταν τα λάθη, οι δυσκολίες, οι λύπες και τα εμπόδια εμφανίζονται με συχνότητα αποκάλυψης πολιτικών σκανδάλων; Στην αρχή λες ΟΚ θα το παλέψουμε, μετά βλέπεις την κακιά τη μοίρα να σε χτυπά αλύπητα και σκέφτεσαι που θα πάει δε θα γυρίσει και για μένα ο τροχός; Σιγά- σιγά καταλαβαίνεις ότι αυτή η αισιοδοξία μόνο μάταιες ελπίδες φέρνει και όσο κι αν προσπαθείς να δεις τα πράγματα θετικά, όσο κι αν το’ χεις μέσα σου ‘φύσει αισιόδοξος γαρ’ κάτι δεν λειτουργεί σωστά, κάτι δεν πάει καλά, κάτι ‘δεν παλεύεται’ και αρχίζεις να διερωτάσαι για το καθετί. Οι γνωστές ερωτήσεις που όσο κι αν ψάξεις μέσα σου, όσα βιβλία κι αν διαβάσεις, όσες συζητήσεις κι αν κάνεις, απαντήσεις δεν θα' βρεις. Τα υπαρξιακά μας προβλήματα γίνονται υπαρκτά μόνο όταν υφίστασαι τις δυσκολίες της ζωής και αρχίζεις να σκέπτεσαι.





Στο άλλο χέρι (on the other hand), κάθεσαι και λες: και απαισιόδοξος να είμαι τι έχω να κερδίσω, αφού δεν θα μπορώ να δέχομαι ό,τι συμβαίνει με μια σκέψη-ευχή για ‘ένα καλύτερο αύριο’; Τι νόημα έχει να βλέπει κανείς τα πράγματα με κυνικό ρεαλισμό μην αφήνοντας ανοιχτό ένα ενδεχόμενο για έναν (ουτοπικό κατ’ αυτόν) καλύτερο κόσμο; Ματαιότης ματαιοτήτων…;



Είχα διαβάσει σε ένα κείμενο του Coelho, έγραφε (περίπου) ότι αυτό που αναγεννιέται κάθε πρωί για να ξαναπεθάνει το ίδιο βράδυ είναι η ελπίδα. Αυτή η ελπίδα μήπως είναι το γκάζι και το φρένο που γυρνά και σταματά τη ρόδα;



Καταλήγω να πιστεύω πως τα 2-3 παραπάνω επιχειρήματα έχουν σημασία μόνο σε θεωρητικό επίπεδο. Στην πράξη, απ’ τη δική μου εμπειρία, όλα έχουν να κάνουν με τη φύση των ανθρώπων, δεν πιστεύω ότι αν ένας φύσει αισιόδοξος σκεφτεί όλα τα αρνητικά της αισιοδοξίας, όσο πειστικά και να είναι αυτά, δεν μπορεί καθόλου εύκολα να αλλάξει τη σκέψη του (που είναι και ο τρόπος ζωής του) ακόμη κι αν οι λύπες στη ζωή του είναι μακράν περισσότερες απ’ τις χαρές. Η ίδια η αισιοδοξία του αρκεί γι’ αυτό. Νομίζω τα ίδια ισχύουν και με τον απαισιόδοξο.


Εσείς, κάθε κατηγορίας (αισιόδοξοι, απαισιόδοξοι, ματαιόδοξοι, ορθόδοξοι), τι πιστεύετε; Ελπίζετε;


Και κάτι σχετικό απ’ το βιβλίο της φωτογραφίας: Η ευτυχία μπορεί να σε απογοητεύσει: η προσδοκία της, ποτέ.ΣΟΡΕΝ ΚΙΡΚΕΓΚΑΑΡΝΤ (1813-1855), ΔΑΝΙΑ





Υγ.1: Υπάρχει ένα optimism/pessimism test εδώ (δεν χρειάζεται να δώσετε τα προσωπικά σας στοιχεία ούτε να κάνετε εγγραφή) αν θέλετε να μάθετε σε ποια κατηγορία ανήκετε (αν και φαντάζομαι όλοι γνωρίζετε και δεν περιμένετε το test να σας το πει).



Υγ. 2: Η τελευταία φωτογραφία είναι από e-mail της Ηγεμόνης με τίτλο ‘Τέτοια εικόνα δεν την πετυχαίνεις κάθε μέρα’.

19 comments:

Z. said...

Παιδιά μη ντρέπεστε να κάνετε πρώτοι σχόλιο, για να σας βγάλω απ' τη δύσκολη θέση κάνω εγώ ένα.

Ναι arac , η τέλευταία φωτογραφία πρέπει να' ναι photoshop!

Afatos ποια τρομερά διλλήματα θέτει το post μου; Γιατί το βρίσκεις απαισιόδοξο, εγώ παρουσιάζω και τις 2 πλευρές.

araC said...

XEXEXE!!
Έχω να πω ότι όλοι μας είμαστε αισιόδοξοι!!( ακόμη κ σε καταστάσεις που δεν οδηγούν πουθενά) Απλά πολλές φόρες μας περιβάλει πέπλο απαισιοδοξίας…

PS. Στο Post σου τονίζεις περισσότερο την απαισιοδοξία Florentino!

pareisaktos said...

Το βρίσκω απαισιόδοξο, επειδή κανένας αισιόδοξος δεν διαπραγματεύεται τα moto του " κάθε εμπόδιο για καλό "," ο,τι δε σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό". Ο αισιόδοξος όταν τα βρει σκούρα
κλείνει τα μάτια του και ακολουθεί το χαμόγελό του, δεν παζαρεύει. Βέβαια θα μου πεις και ο απαισιόδοξος μια ζωή βλέπει το μισογεμάτο ποτήρι και διερωτάται " καλά πως γίνεται το μισοάδειο να το λένε μισογεμάτο, είναι αδύνατον!".
Και ομολογώ ότι πάντα το έβλεπες μισογεμάτο. Οκ το βρήκα, είσαι αισιόδοξος με απαισιόδοξες αποχρώσεις.

Z. said...

Οκ, το θέμα μου ήταν η απαισιοδοξία και τα επιχειρήματα υπέρ της και εναντίον της, όχι τα επιχειρήματα υπέρ και και κατά της αισιοδοξίας, έχει διαφορά, έτσι; Ίσως γι' αυτό να φαίνεται ότι τονίζεται η απαισιοδοξία περισσότερο.

Όσον αφορά σε μένα, φύσει αισιόδοξος και φύσει ορθολογιστής. Εξ' ου και οι διαπραγματεύσεις.

βικι εξαρτημένος said...

Έχω την εντύπωση ότι το όλο θέμα αισιοδοξία/απαισιοδοξία έχει νόημα μόνο σαν σκέψεις για το μέλλον. Το σημαντικό είναι οι πράξεις κι εκεί ο διαχωρισμός είναι ενεργητικός/παθητικός. Καλύτερα απαισιόδοξος αλλά να κάνεις τα πάντα για ένα καλύτερο μέλλον παρά αισιόδοξος και να περιμένεις παθητικά τα καλύτερα.
Η απαισιοδοξία δεν είναι στάση ζωής, είναι απλά τρόπος σκέψης.

avarikos said...

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω νομίζω ότι το θέμα αισιόδοξης/απαισιόδοξης αντίληψης των πραγμάτων είναι καθαρά θέμα ατόμου. Το που οφείλεται δεν το ξέρω, αλλά ίσως να παιζει ρολο το πόσο ο καθένας μας είναι ικανος να αποδεχτεί την πραγματικότητα γύρω του (που σε κάποιους είναι φυσικά πιο δύσκολη από κάποιους άλλους), το πως έχουν μεγαλώσει και το πόσο ικανοί θεωρούν τον εαυτό τους να ανταπεξέλθουν σ'αυτην την πραγματικότητα... Εγώ απορώ με τον εαυτό μου που άμα σκεφτώ τι συμβαίνει γύρω μου, θα βρω ότι όλα πάνε κατά διαόλου. Παρόλα αυτά βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο... και όχι απλά μισογεμάτο... ότι έχει και μπόλικο νερό κι όλας!!!!!!!!!!! Τι να πω... "Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου"

Z. said...

Wiki
Γιατί κάποιος αισιόδοξος να περιμένει παθητικά τα καλύτερα; Νομίζω η αισιοδοξία και η απαισιοδοξία δεν ορίζουν την ενεργητικότητα και την παθητικότητα του καθενός.

avarikos
Νομίζω συμφωνούμε ότι έχει να κάνει με τη φύση του καθενός. Και τι ορίζουμε φύση; Γονίδια και περιβάλλον.

avarikos said...

Συμφωνώ florentino στα γονίδια και το περιβάλλον, θα ήθελα όμως να διαχωρίσω το περιβάλλον σε δύο "κατηγορίες". Στα άτομα που έχει ο καθένας γύρω του (οικογένεια, φίλους, κάποιο πρότυπο που να τον ενέπνεε...) και τις εμπειρίες που έχει ζήσει ο καθένας. Ανάλογα με τις εμπειρίες του, και όντας εξαρτημένος ο καθένας μας από τα γονίδιά μας για το πώς θα ανταπεξέλθουμε σε επικείμενες δυσκολίες, διαμορφώνεται η φύση του καθενός, και κατ' επέκταση η αισιοδοξία.

Z. said...

avaricos
Συμφωνώ απόλυτα! Να προσθέσω πως όλα αυτά διαμορφώνουν το χαρακτήρα μας μέχρι μια ηλικία (ως το τέλος της εφηβίας;).Αφού λοιπόν η αισιοδοξία διαμορφώνεται απ' αυτό, κάτι τόσο ισχυρό δεν μπορεί και να αλλάξει απ' την μια στιγμή στην άλλη. Πολύ δύσκολα γίνονται τέτοιες αλλαγές..γι' αυτό πιστεύω ότι κι εσύ κι εγώ αδυνατούμε να δώσουμε απάντηση στο παράδοξο να επιμένουμε στην αισιοδοξία όταν κοιτάζοντας γύρω μας, όπως είπες, τα βλέπουμε όλα να πάνε κατά διαόλου.

Θα' θελα και τη γνώμη της ψυχολόγου μας. Alma, που είσαι;

pareisaktos said...
This comment has been removed by the author.
pareisaktos said...

Σωστά όλα αυτά.Θέλω να τονίσω, όμως, τη σημασία που έχουν οι γενετικοί παράγοντες. Συγκεκριμένα, παρόμοιες δυσάρεστες εμπειρίες και παρόμοια βιώματα είναι για κάποιους η αφορμή για να βλέπουν το μέλλον με αισιοδοξία ("ο τροχός γυρίζει") ενώ για κάποιους άλλους η αφορμή για την επιβεβαίωση της αποτυχίας τους. Χωρίς ,βέβαια, να έχω εξειδικευμένες γνώσεις πιστεύω ότι τα γονίδια έχουν τον καθοριστικό ρόλο για την αισιοδοξία και την απαισιοδοξία στη ζωή μας.

avarikos said...

Θα προσπαθήσω να στηρίζω περισσότερο την άποψη ότι οι εμπειρίες μας διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό.

Έστω ότι έχουμε δύο άτομα, τον Α και τον Β που γονιδιακά είναι στο 4 σε μία υποθετική κλίμακα αισιοδοξίας όπου στο 10 βρίσκονται οι γνησίως αισιόδοξοι ενώ στο 0 είναι οι γνησίως απαισιόδοξοι... Θα θεωρήσουμε ακόμη ότι ο Α και ο Β βρίσκονται στο ίδιο νοητικό επίπεδο αντίληψης του κόσμου γύρο τους και εξυπνάδας, ενώ πηγαίνουν όπως ο μέσος άνθρωπος "με το ρεύμα" της κοινωνίας.

Έστω ότι ο Α μεγαλώνει σε μία οικογένεια του δυτικού πολιτισμού, με τις ανέσεις και το αίσθημα ασφάλειας που του παρέχει αυτός.
Θα θεωρήσουμε ότι ο Β βρίσκεται σε μία χώρα της Αφρικής όπου μαστίζεται από επιδημίες, ή βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση.

Αυτοί οι δύο άνθρωποι αποκλείεται στα 30 χρόνια να έχουν το ίδιο αίσθημα αισιοδοξίας, όσο ίδια να είναι τα άτομα που βρίσκονται γύρω τους. Ο Α θα αισθάνεται περισσότερο αισιόδοξος από τον Β.

Φυσικά θα μου πείτε ότι έχω πάρει δύο ακραίες περιπτώσεις, αλλά θέλω να δείξω πόσο πολύ μπορεί να επιρεάσει κάποιον οι σκηνές που βλέπει γύρω του από μικρό παιδί. Άμα κάποιος για παράδειγμα μεγάλωσε ακούγοντας έντονους διαπληκτισμούς μέσα στο σπίτι του, ή άμα έζησε δύσκολες στιγμές ενώ κάποιος άλλος έτυχε μίας ήρεμης και "ανιαρής" ζωής (το βάζω σε εισαγωγικά γιατί νομίζω florentino ότι δίνω εφαλτήριο για το νέο σου θέμα!!!) δεν γινεται να εχουν εν τέλει την ίδια άποψη περί αισιοδοξίας.

Z. said...

Γονίδια ή περιβάλλον;
Γενετική προδίαθεση ή tabula rasa;
Το ερώτημα είναι παλιό.

Είχαμε περιπτώσεις επιστημόνων που φτάσαν στα άκρα, ποιος Συμπεριφοριστής Παιδαγωγός είχε πει 'φέρτε μου όποιο παιδί θέλετε και θα τον κάνω γιατρό.'
Φυσικά ξεκάθαρη απάντηση δεν υπάρχει, πάντως και τα 2 παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή κάθε ανθρώπου και στη διαδικασία της ωρίμασης του, βιολογικής και ψυχικής.

Το '1000 & 1 Σταγόνες Σοφίας' (σαν τον Πανούτσο με το βίβλο του ποδοσφαίρου κατάντησα) λέει "Η ζωή μας συντίθεται από μια μοναδική αλληλουχία γεγονότων και από ένα συνδυασμό ανατροφής, εσωτερικής φύσης, περιβάλλοντος και εμπειριών."

Το αλληλουχία παραπέμπει κάπως σε DNA, δώστε και στα υπόλοιπα από 25% και πιθανόν να' μαστε μέσα.

avarikos said...

"Η ζωή μας συντίθεται από μια μοναδική αλληλουχία γεγονότων και από ένα συνδυασμό ανατροφής, εσωτερικής φύσης, περιβάλλοντος και εμπειριών." Πολύ καλή διατύπωση... Με κάλυπτει...

Το ερώτημα όμως που θα ήθελα να θέσω εγώ (και να με συγχωρέσεις florentino) είναι κατα πόσο αξίζει η ζωή μας να είναι "βελούδινη" και ήρεμη από μία ζωή όλο διαμάχες και συγκρούσεις (για τα πιστεύω μας ή τα κακώς δρώμενα). Ή για να το κάνω πιο απλό και καθημερινό... Στην ζωή είναι καλύτερα να είμαστε συγκαταβατικοί ή να κρίνουμε και να διεκδικούμε αυτό που μας αναλογεί? (Δεν λέω να γινόμαστε κορόιδα, έτσι...).

Z. said...

Τι να σου πώ avariko; Ανοίγεις μεγάλο θέμα.

Έχω μια απάντηση η οποία είναι πολύ απαισιόδοξη από μόνη της αλλά δεν θα τη γράψω εδώ, θα 'ναι κάποια στιγμή μελλοντικό post.

avarikos said...

OK... δεκτό... γι'αυτο έγραψα σε προηγούμενο σχόλιο οτι είναι μεγάλο θέμα και θέλει ιδιαίτερης μεταχείρησης...

fanis said...

Γεια και από μένα, καλώς ήρθα!
Το θέμα πράγματι μεγάλο, σκέφτηκα πως το κουράζουμε αλλά δεν ισχύει, μάλλον εγώ βαριέμαι εύκολα.
Τί να πεις...
Ασχετο: arac, πώς συμπεραίνεις ότι η φωτογραφία με τα πουλιά που χαμογελάνε είναι photoshop?

araC said...
This comment has been removed by the author.
araC said...

Γεια σου kaka! Νομίζω ότι είναι σπάνιο να αιχμαλωτίσεις μια τέτοια εικόνα και επειδή το Photoshop είναι πολύ διαδεδομένο στις μέρες μας, έτσι συμπέρανα ότι είναι Photoshop!